Back Klassieke Griekeland Afrikaans العصر الكلاسيكي اليوناني Arabic Klassik Yunanıstan Azerbaijani Класічная Грэцыя Byelorussian Класическа Гърция Bulgarian Klasické Řecko Czech Κλασική εποχή Greek Classical Greece English Klasika Grekio Esperanto Grecia clásica Spanish

Grezia klasikoa

Perikles-en bustoa. K.a V. mandeari "Periklesen mendea" deritzo, bere garaiarekin asko identifikatzen baita, batez ere erdialdeko hamarkadekin, Atenasek Grezia menderatzen zuen garaia.
Artemision lurmuturreko jainkoa.
Praxitelesen Knidoko Afroditaren kopietako bat.
Irudi gorriak dituen anfora, K.a. 460-450.
Atenaseko Akropolieko bista. Partenoia ageri da nagusi. Ezkerrean, Erekteion.
Artemisaren Efesoko tenpluaren berreraikitzea, antzinate klasikoko munduko zazpi mirarietako bat. Horretaz gain, Zeusen Olinpiako estatua eta Halikarnasoko mausoleoa ere Grezia klasikoaren arokoak dira, izan ere, K.a. V. eta IV mendekoak dira.
Atenasko Eskolan, Rafael Sanzio pintore errenazentistak Grezia klasikoko filosofo nagusiak margotu zituen: goiko aldean, erdialdean, Platon eta Aristoteles, beheko aldean, ezkerrean, Heraklito eta, eskubiko aldean, Diogenes Sinopekoa.
Greziako aro klasikoan, arteak loraldi oparoa izan zuen. Irudian Apolo Sauroktonos (musker-hiltzailea) Louvre museoan.

Grezia klasikoa edo Greziako Aro Klasikoa K.a. VI., V. eta IV. mendeak barnehartzen dituen aroa da, Greziako historian. Aroko abiapuntu zehatz gisa, Atenasko azken tiranoaren erorketa izan zeneko K.a. 510 urtea jarri ohi da. Bukaera, berriz, Alexandro Handiaren heriotza urtean (K.a. 323) jartzen da. Kulturan oparotasun handiko aroa izan zen. Filosofian, artean, literaturan zein politikan aurrerapen handiak izan ziren. Horrela, aro honetan garatutako kulturak eragin zabala eta iraunkorra izan du Mendebaldeko Zibilizazioan eta gaurdaino heldu da.

Aro honen hasieran Greziako hiri-estatu batzuen eta Persiar Inperioaren arteko lehiak gerra batzuk (Mediar Gerrak) sortarazi zituen. Persiarrek (greziar hiri-estatu aliatu batzuekin) ezin izan zuten Grezia menperatu. Gerra hautetatik Atenas irabazle nagusi atera eta Greziako lehen potentzia bilakatu zen. Honek beste zenbait hiri-estaturekin lehia berriak ekarri zituen, batez ere Espartarekin. Eta lehiatik gerrara berriro (Peloponesoko Gerra). Espartak eta bere aliatuek (haien artean Persia gerraren amaieran) Atenas garaitu zuten. Ondorengo urteetan greziarren arteko gerrek jarraitu zuten. Tebas hiri-estatuak Mazedoniari laguntza eskatu zion. Filipo II. Mazedoniako erregeak persiarren menpe zeuden Asiako greziar hiriak askatzeko Greziako buruzagi bilakatu nahi zuen. Greziaren barruko etsaiak garaitzea lortu zuen, baina Persiaren aurkako gerra prestatzen zuela hil zuten. Alexandro Handia bere semea izan zen bere ametsa lortu zuena. Urte gutxiren epean Persiar Inperioa menderatu eta Indiaraino iritsi zen, baina 34 urte betetzear zegoela hil zen, eta Aro Helenistikoa hasi zen.

Aro honetan Greziako arte eta kulturaren onenetarikoa sortu zuten, batez ere Atenasen. Partenoia garai honetakoa da. Euripides eta Sofokles dramagileak, Aristoteles, Platon eta Sokrates filosofoak, Herodoto historialaria, Simonide olerkaria eta Fidias eskultorea aro honetako izen aipagarrienetakoak dira.

Developed by StudentB